Première op KSS-beurs: Rhenus Lub presenteert nieuw koelsmeermiddel zonder formaldehyde-depots

Gebruikers en fabrikanten hanteren daarom het begrijpelijke uitgangspunt: wat niet in de vloeistoffen zit, kan al helemaal niet leiden tot huidirritaties, gezondheidsklachten of andere schade.

De verantwoordelijkheid voor de veiligheid van medewerkers ligt weliswaar altijd bij de ondernemer, maar begint naar de opvatting van Rhenus Lub al bij de productie van koelsmeermiddelen. „Moderne arbeidsveiligheid zien wij als een preventieve maatregel, die wij onze klanten, de gebruikers in de metaalverwerkende industrie, bieden“, aldus dr. Hans-Jürgen Schlindwein, hoofd R&D koelsmeermiddelen bij Rhenus Lub.

De naleving van veiligheids- en gezondheidsrichtlijnen en oog voor het milieu zijn dan ook vast in de onderneming verankerd en worden door systemen voor kwaliteitsborging en bedrijfsveiligheidsbeheer, zoals ISO 9001, 14001 en OHSAS 18001 gewaarborgd. „In overeenstemming met deze eisen formuleren wij ook onze koelsmeermiddelen“, bevestigt dr. Schlindwein. „Bij de formulering van rhenus FU 800 hebben wij consequent afgezien van alle bestanddelen die momenteel sterk ter discussie staan. Daardoor is onze nieuwe fluid het schoolvoorbeeld van een moderne koelvloeistof die alle positieve eigenschappen in zich verenigt – veilig, zeer effectief, zonder etiketteringsplicht en dus klaar voor de toekomst van de verspanende industrie.“

Bij de formulering van rhenus FU 800 zijn de onderzoekers van de smeermiddelenspecialist uit Mönchengladbach een nieuwe weg ingeslagen. Zij zien niet alleen consequent af van amine- en boorzuurhoudende aanvullingen, maar ook van een formaldehydedepot. Daarnaast is speciaal voor rhenus FU 800 een nieuw emulgatorsysteem ontwikkeld dat minder schuimt en een goed terugspoelvermogen bezit.

Waarom geen amine- en boorzuurhoudende bestanddelen? Dr. Hans Jürgen Schlindwein mag zich al 25 jaar lang tot de pioniers rekenen bij het ontwikkelen van vloeistoffen die voor mens en milieu verantwoord zijn: „De volledig aminevrije formulering van de koelsmeermiddelen voorkomt de vorming van de gevreesde nitrosamines. Ook kan deze kankerverwekkende verbinding niet worden gevormd uit mogelijke verontreinigingen in amines, simpelweg omdat er geen amines zijn.“

Naast een formulering zonder amines was ook het weglaten van boorzuur voor het R&D-team van Rhenus Lub een belangrijke stap in de richting van moderne milieuvriendelijke smeermiddelen. Volgens de nieuwste wetgeving van de Europese Unie bestaat van boorzuur immers het sterke vermoeden dat het schadelijk is voor de voortplanting en dus schadelijk voor het menselijk genetisch materiaal. „Dat gegeven stelt ons als gespecialiseerde fabrikant van koelsmeermiddelen voor een bijzondere uitdaging“, stelt dr. Schlindwein. „Want boorzuur, gebonden als boorzuuralkanolamine-ester, gold lange tijd als belangrijke voorwaarde voor de formulering van krachtige, met water mengbare koelsmeermiddelen.“

Ook het weglaten van het formaldehydedepot is een voorbeeld van een op duurzaamheid gerichte en verantwoorde omgang met koelsmeermiddelen. Het gebruik van formaldehydedepots in koelsmeermiddel voorkomt verontreiniging met bacteriën. Doordat formaldehyde, het basisbestanddeel van formaldehydedepots, is geclassificeerd als carcinogeen 1B, bestaat het risico dat formaldehyde-depots ook als zodanig geclassificeerd gaan worden. „Maar we kunnen er ook van buiten“, benadrukt Schlindwein. „Onafhankelijk van wettelijke verplichtingen en verordeningen – en wat veel belangrijker is, ter bescherming van de gebruiker – hebben wij een manier gevonden om deze stoffen door middel van innovatieve recepturen of bestanddelen overbodig te maken. En dat zonder de pH-waarde te verhogen.“

Deze consequente selectie van bestanddelen heeft tot gevolg dat er voor rhenus FU 800 geen etiketteringsplicht geldt. Voor gebruikers in de metaalverwerkende industrie is dat een groot voordeel, want de etiketteringsplicht bezorgt die branche grote problemen.

Sinds 1 juni 2015 moeten mengsels – en dus ook koelsmeermiddelen – worden geclassificeerd volgens het GHS en de CLP-verordening (resp. het Globally Harmonised System en de Verordening betreffende de indeling, etikettering en verpakking van stoffen en mengsels). Dit wereldwijd geharmoniseerde systeem wil de bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu homogener, transparanter en beter vergelijkbaar maken.

Wanneer de etiketteringsplicht vervalt, voelen niet alleen de werknemers zich veiliger, maar ontstaan er ook talrijke concrete voordelen voor een bedrijf. De etikettering moet worden uitgevoerd en worden bewaakt en vereist dat medewerkers worden geschoold voor de betreffende gevarenklasse, terwijl machines en installaties in bepaalde omstandigheden moeten worden omgebouwd, iets wat niet bepaald goedkoop is.

„Gebruikers doen er dan ook goed aan met koelsmeermiddelen te werken die zijn vrijgesteld van etiketteringsplicht en die werken met pH-waarden die met name bij de koelsmeermiddelen zonder amines tot een uitstekende huidverdraagzaamheid leiden“, is de overtuiging van de heer Schlindwein.

Nog altijd denken veel gebruikers dat voor een effectief koelsmeermiddel het gebruik van amines en boorzuur absoluut noodzakelijk is. rhenus FU 800 weerlegt dit vooroordeel op indrukwekkende wijze. In een groot aantal praktijktests heeft het innovatieve koelsmeermiddel bewezen dat het ten minste even effectief is als vloeistoffen die wel amines en boorzuur bevatten.

Bovendien hebben deze tests aangetoond dat rhenus FU 800 universeel kan worden ingezet bij veeleisende verspaningswerkzaamheden, bijvoorbeeld in de luchtvaartindustrie, waar veel werkstukken uit het massieve materiaal moeten worden gefreesd – van grijs gietijzer en aluminium tot titaan. In grootschalige tests, die zijn uitgevoerd bij veertien klanten op achttien machines en installaties, is het nieuwe koelsmeermiddel nog niet tegen de grenzen van zijn kunnen aangelopen.